Arnhem en omstreken / Liemers

De Klompenwaard: zo snel maak je nieuwe natuur

Grazende Konikpaarden en Rode Reus runderen doen hun best op De Klompenwaard.
© marc loeven
DOORNENBURG - Hoe maak je eigenlijk nieuwe natuur? Vooral niet te veel willen doen, is de ervaring van Staatsbosbeheer. En die methode heeft prima gewerkt in de Klompenwaard, een nieuw natuurgebied op de grens van Rijn en IJssel. Pas dertig jaar oud.
Tot in de jaren negentig was De Klompenwaard nog agrarisch land. Na de hoogwaters van 1993 en 1995 werd er in het gebied een geul gegraven. De klei die daarbij vrijkwam, is overal langs de rivieren gebruikt om de dijken op te hogen. Daarna is het gebied aan zijn lot overgelaten en de natuur kon haar gang gaan. Wat grazende runderen en paarden en regelmatig een hoogwater waardoor de rivier zaden op het land achterlaat, is al genoeg.
Nu, 30 jaar later, heeft het gebied een hoge veerkracht en is de biodiversiteit omhoog geschoten.
Op een koude ochtend staat onze verslaggever Marc Loeven met boswachter Daan Meeuwissen van Staatsbosbeheer aan de rand van het gebied. Want wat is eigenlijk een natuurlijk rivierlandschap?
Het is een langzaam proces om van een weiland weer echte natuur te maken. Maar bij De Klompenwaard tussen Rijn en Waal ging het razendsnel. Zelfs midden in november is er nog volop natuur te vinden. Doornappel, Kruisdistel en Gulden Roede groeien en bloeien er volop. Torenvalken bidden boven de open gedeeltes op zoek naar een lekker muisje.
Het leuke van het gebied is dat je vooral buiten de paden mag lopen. Struinen wordt zelfs aangemoedigd. Dus lopen verslaggever Marc en boswachter Daan tot midden in het gebied waar de nevengeul is uitgegraven.
De Klompenwaard is dus hoogwaardige natuur en hoeft niet onder te doen voor menig ouder natuurgebied. De grazers blijken een belangrijke rol te spelen bij de vorming van weiland tot natuurgebied. Ze grazen begroeiing zoals jonge boompjes en struiken weg en zorgen ervoor dat het gebied open blijft. De wilgen die het toch redden, zijn een ideale hoge uitkijkpost voor roofvogels, zoals die torenvalk. Een familiegroep konikpaarden staat vredig te grazen op een veilige afstand.
We willen toch iets meer weten over hun rol in het landschap. En: hoe evenwichtig is die nieuwe natuur nou eigenlijk?
De Klompenwaard bij Doornenburg is in elk seizoen een bezoekje waard. Trek stevige schoenen aan en vergeet niet de paden te verlaten om lekker te struinen!

"BuitenGewoon Radio is iedere zondagochtend tussen 7.00 en 10.00 uur te beluisteren in het programma Zin in Zondag op Radio Gelderland."