Arnhem en omstreken / Liemers

Hoeveel vleermuizen hangen daar?

Overal kunnen de vleermuizen verstopt zitten.
© Omroep Gelderland
ARNHEM - Diep verscholen zitten ze nu. De vleermuis is in winterslaap. En daar zoeken ze speciale plekken voor op, zoals kelders. Hangend wachten ze tot het weer warmer wordt. Dit is de beste gelegenheid om ze te tellen. Maar dat moet heel voorzichtig.
Eén keer per jaar gaat de deur open van de ijskelder op landgoed Warnsborn bij Arnhem. Voor de vleermuistelling.
Het is een prachtig gezicht. Tientallen vleermuizen hangen daar aan plafonds en muren. Gespecialiseerde ecologen voeren de tellingen uit om te controleren hoe het met de beschermde vleermuis gaat. Een trap, een spiegeltje en een opschrijfboekje zijn nodig om de telling snel en nauwkeurig uit te voeren. In ieder hoekje en holletje zitten wel een paar vleermuizen, dicht tegen elkaar aan hangend, aan hun poten en met de kop omlaag. De vleermuizen mogen niet wakker worden.
Luister hoe onze verslaggever met de ecologen Nicole en Tjeerd naar de ijskelder toeloopt:
In de winter is er geen voedsel voor de vleermuis. Spinnetjes, muggen en motjes: ze zijn niet beschikbaar. Daarom gaat de vleermuis in winterslaap. Ze zoeken een plek met een constante temperatuur en hoge luchtvochtigheid die ze beschermd tegen uitdrogen. Meestal een kelder of een bunker. Veel van die plaatsen zijn er natuurlijk niet. Daarom kan zo'n winterverblijf best door tientallen vleermuizen worden bezocht.
Meerdere soorten hangen daar slapend naast elkaar. De vleermuizen brengen hun lichaamstemperatuur omlaag tot ongeveer de temperatuur van de omgeving. Dat kan best 6-8 graden zijn. In de ijskelder van Warnsborn voel je dat het vochtig is. Enkele grote slakken kruipen over de muur. De lucht staat stil en er heerst rust.
Ecoloog Tjeerd Kooij telt de vleermuizen en legt uit wat hij ziet:
Ieder geluid galmt. Er wordt gefluisterd en zo zachtjes mogelijk geteld. Ook nu zijn er meerder soorten vleermuizen in de ijskelder aanwezig. De watervleermuis, de franjevleermuis en de baardvleermuis.
Soms moet er echt goed gekeken worden welke soorten er hangen, de verschillen zijn klein. De baardvleermuis is wat donkerder, heeft een dunne pols en gemiddelde oren. Die oren zijn weer groot bij de franjestaart. En de Watervleermuis heeft weer lange poten waarmee hij in de zomer zijn prooien net boven het wateroppervlak mee vangt.
Zo wordt de hele ijskeldergang in kaart gebracht. Maar er is meer.
Hoor hoe de diepe ijskelder wordt afgezocht met spiegeltjes:
Ecoloog Tjeerd is blij met de getelde aantallen, zeker in vergelijking met voorgaande jaren. Dat is dus in orde, zeker als je bedenkt dat de winter nog niet echt koud is geweest. In milde winters blijven sommige vleermuizen in hun zomerverblijven, zoals holle bomen.
De vleermuissoorten in de ijskelder zijn precies de soorten die je verwacht in dit gebeid, duidt ecoloog Tjeerd. Soms vinden ze ook wel eens speciale soorten, dat gaat dan vaak om solitaire mannetjes die op zoek zijn naar uitbreiding van hun gebied.
Als het warmer wordt komen de vleermuizen weer uit hun winterverblijven en kunnen we ze zien vliegen op warme avonden. Dan gaan ze op jacht naar vliegende insecten.